MERSİN’ DE LİSANSLI DEPOCULUK FAALİYETİNDE
BULUNULMASINA DAİR GEREKÇELİ RAPOR
Lisanslı depoculuk sistemiyle; tarım piyasalarının arz ve talep dengesizliğini gidermek, üretim sürecinde tarım ürünleri ticaretini kolaylaştırmak, depolanması için yaygın bir sistem oluşturmak, ürün sahiplerinin mallarının emniyetini sağlamak ve kalitesini korumak, ürünlerin sınıf ve derecelerinin yetkili sınıflandırıcılar tarafından yapılmasını sağlamak, tarım ürünü ticaretinde kişiler arasında ayrım yapmaksızın ürünleri kabul etmek, ürünlerin mülkiyetini temsil ve finansmanını, satışını ve teslimini kolaylaştırmak dolayısıyla tarım ürünleri ticaretini geliştirmek amaçlanmıştır.
Lisanslı depoculuk sisteminin sağladığı faydalar dikkate alınarak, MERSİN İli’nde lisanslı depoculuk uygulamasına başlanıp başlamayacağı hususunda yapılan araştırmada aşağıda belirtilen tespitler yapılmıştır
MERSİN İlinin nüfusu 1.793.931 kişidir. MERSİN İline 13 İlçe bağlı olup sosyo-ekonomik yapısı tarıma dayanmakta, nüfusun büyük çoğunluğu geçimini tarım ve tarıma dayalı sanayiden sağlamaktadır.
BİTKİSEL ÜRÜNLER ÜRETİMİ
2017 yılı TÜİK verilerine göre MERSİN İli tahıl ekiliş alanları ile üretim miktarları aşağıda gösterilmiştir.
İLÇELER
|
DURUM BUĞDAYI
|
BUĞDAY
|
MISIR
|
ARPA
|
SOYA FASULYESİ
|
TOPLAM
|
|
|
AKDENİZ
|
0
|
351
|
1.039
|
15
|
0
|
1.405
|
|
ANAMUR
|
0
|
9.384
|
22
|
513
|
0
|
9.919
|
|
AYDINCIK
|
0
|
1.804
|
0
|
29
|
0
|
1.833
|
|
BOZYAZI
|
0
|
2.081
|
25
|
143
|
0
|
2.249
|
|
ERDEMLİ
|
0
|
4.066
|
77
|
417
|
0
|
4.560
|
|
GÜLNAR
|
0
|
12.064
|
0
|
4.448
|
0
|
16.512
|
|
MEZİTLİ
|
0
|
4.427
|
895
|
0
|
0
|
5.322
|
|
MUT
|
15.995
|
27.997
|
0
|
1.646
|
0
|
45.638
|
|
SİLİFKE
|
0
|
23.299
|
6.443
|
1.324
|
0
|
31.066
|
|
TARSUS
|
0
|
129.111
|
192.026
|
872
|
30.302
|
352.311
|
|
TOROSLAR
|
0
|
2.164
|
47
|
176
|
0
|
2.387
|
|
YENİŞEHİR
|
0
|
749
|
213
|
151
|
0
|
1.113
|
|
ÇAMLIYAYLA
|
0
|
2.577
|
0
|
508
|
0
|
3.085
|
|
GENEL TOPLAM
|
15.995
|
220.074
|
200.787
|
10.242
|
30.302
|
477.400
|
|
Mersin İlinde toplam 477.400 ton tahıl üretilmekte olup toplam tahıl üretimin % 46,10’ünü buğday, % 42,10’ini mısır, % 6,5 'nu Soya fasulyesi % 2’sini arpa oluşturmaktadır. Toplam oluşan satış değeri 680 milyon TL'sını geçmektedir.
MERSİN İlinde 100.000 ton TMO deposu, Özel sektöre ait 100.000 ton depo olduğu tahmin edilmektedir.
Mersin İli toplam tahıl, yağlı tohumlar ve bakliyat üretim miktarı 477.400 ton iken, Tarsus bu üretim miktarının %74'nü tek başına gerçekleştirmektedir. Kamu ve özel sektör toplamında depolama kapasitesi yukarıda görüldüğü üzere 200.000 ton’dur.
Toplam üretimin % 85’ i civarı piyasaya arz edilmekte olup 405 bin ton civarında ürün piyasaya çıkmaktadır. Mevcut toplam depolama kapasitesinin piyasaya arz edilen ürünü karşılama oranı % 50’dir. Dolayısıyla % 50 oranında bir depo açığı bulunmaktadır. Diğer taraftan özellikle özel sektöre ait 100.000 ton depo kapasitesinin büyük çoğunluğu lisanslı depoculuk standartlarının altındadır. Bu açıdan lisanslı depoculuk, depo standartlarının yükseltilmesi açısından önem taşımaktadır.
Ayrıca yoğun arz döneminde üreticilerin ve tedarikçilerin yeterli depolama ve finansmana sahip olmamaları, müdahale kurumunun da depolama bakımından yetersiz kalması nedeniyle piyasa fiyatları düşmektedir.
Mersin İli Tarsus ilçesinde Tarsus Ticaret Borsası tarafından kurulacak lisanslı depo ile, lisanslı depoculuğun amaçları doğrultusunda tarım piyasalarına işlerlik kazandıracak, ticaretini ve depolama kapasitesini artıracaktır.
Dolayısıyla; tahıl, yağlı tohumlar ve bakliyat ekiliş, üretim durumu ile mevcut depolama kapasitesi göz önünde bulundurulduğunda bölgede yeni depolama tesislerinin kurulmasına ve mevcut depoların iyileştirilmesine ihtiyaç bulunduğu anlaşılmaktadır. Yeni depolama tesislerinin lisanslı depoculuk şirketleri tarafından kurulması halinde ise bölgede tarım ürünleri ticaretinin kolaylaşacağı ve artacağı dolayısıyla da üretimin sürdürülebilirliği açısından katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Tahıl, yağlı tohumlar, bakliyat ekiliş ve üretim miktarları, tarıma dayalı sanayi ile mevcut depolama kapasitesi göz önünde bulundurulduğunda MERSİN İlinde TARSUS İlçesinde Tarsus Ticaret Borsası bünyesinde lisanslı depoculuk faaliyetinde bulunacak bir şirketin kurulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Bu kapsamda MERSİN ili TARSUS İlçesinde Tarsus Ticaret Borsası mülkiyetinde olan arsamızda Tarsus Ticaret Borsası Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk A.Ş kurarak faaliyet göstermek istiyoruz. Bu Amaçla yapılan girişimler neticesinde;
Ticaret Bakanlığı'nın 09/10/2018 tarihli ve E-00037802256 sayılı " Tarsus Ticaret Borsası Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Anonim Şirket Kuruluşu" Konulu yazılarına istinaden Tarsus Ticaret Borsası Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Anonim Şirketi'nin kuruluşu ile ilgili olarak 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununun 4 üncü ve 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun 333 üncü maddesi gereğince izin verilmiş ve şirket kurulmuştur.
|